In een markt waar veel geld te verdienen valt zijn helaas ook veel onzinnige producten te vinden. Het kaf van het koren scheiden is een lastige klus. De inname van collageen poeder lijkt de laatste jaren aan populariteit te winnen. Is dit terecht?
In de eerste blog hebben we de anatomie van de huid uitgelegd om vervolgens in de tweede blog het huidverouderingsproces onder de loep te nemen. Dit hebben we niet zonder reden gedaan. Deze kennis kun je inzetten tijdens het lezen van deze blog over collageen supplementen.
Wij bieden collageen poeder aan, maar we willen dit niet doen zonder hiervoor een goede onderbouwing te geven en de juiste informatie aan te reiken. Wij geloven dat wetenschappelijk onderbouwde informatie over de werkzaamheid van ingrediënten onmisbaar is om als klant een weloverwogen aankoop te kunnen doen.
Genoeg blogs en aanbieders van collageen op internet bejubelen de effecten van collageen inname op de huid. Echter mist er in bijna alle gevallen een wetenschappelijke onderbouwing bij de gemaakte claims. Het is jammer dat er weinig gebruik van bronnen is, aangezien er wel constant claims gemaakt worden. De kennis die ze geven kan dus niet getoetst worden; “collageen is zo sterk als staal” oh ja? Waaruit blijkt dat dan? Is het vergeleken met staal? We geloven het best, maar het kan net zo goed onzin zijn. Dat kan echt anders. Claimen betekent onderbouwen. Geen onderbouwing, dan dus ook geen claim.
Daarom leggen wij je in dit artikel graag uit wat het beoogde werkingsmechanisme van collageen suppletie is en welke effecten wetenschappelijke studies hebben gevonden.
Inhoudsopgave
- Niet smeren, maar slikken
- Wat is collageen?
- Wat doet collageen?
- Hoe werkt collageen poeder?
- Wat laten wetenschappelijke studies zien?
- Conclusie wetenschappelijk onderzoek
- Hoeveel collageen per dag?
- Wat is het beste collageen poeder?
- Verschillende collageen bronnen
- Eiwitkwaliteit van collageen poeder
- Collageen poeder en vitamine C
- Conclusie
- Hoe moet ik collageen poeder gebruiken?
- Wetenschappelijke bronnen voor dit artikel
Niet smeren, maar slikken.
Collageen wordt al jaren gebruikt in de cosmetische industrie als toevoeging in bijvoorbeeld crèmes [1]. Collageen moleculen zijn groot en kunnen de huidbarrière niet passeren, de werkzaamheid van collageen in crèmes valt dus per definitie te betwijfelen [2]. In plaats van smeren kan collageen ingenomen worden. Collageen poeder heeft recent heel erg aan populariteit gewonnen en lijkt een logische theoretische onderbouwing te hebben.
De huid als orgaan, huidveroudering en collageen.
In onze vorige blogs hebben we de indrukwekkende anatomie van de huid besproken en beschreven hoe het huidverouderingsproces plaatsvindt. Mocht je deze blogs nog niet gelezen hebben, kijk dan vooral even terug omdat het de basis legt voor wat we in dit artikel bespreken.
In deze blog zullen een aantal lastige termen de revue passeren die we eerder al hebben uitgelegd, zoals epidermis, dermis, fibroblasten en extracellulaire collageen matrix (CEM). Schrik niet als je deze termen tegenkomt en blijf vooral rustig ademhalen. Het is niet cruciaal om exact te weten wat deze termen betekenen. Je kunt natuurlijk altijd even terug gaan naar een van de vorige blogs , als je dat prettiger vindt.
Wat is collageen?
Collageen is het meest voorkomende eiwit in het menselijk lichaam [3]. Je kan de structuur van collageen beschouwen als een touw waarbij drie strengen om elkaar heen winden en een spiraal vormen. Er zijn tot op heden zesentwintig verschillende typen collageen geïdentificeerd, die gegroepeerd worden in acht verschillende families [1,3].
De droge stof van onze huid bestaat voor ongeveer 75 procent uit collageen, waarvan 80 tot 90 procent type I, 8 tot 12 procent type III en minder dan 5 procent type V collageen [4,5]. De meeste typen collageen bestaan uit een combinatie van de aminozuren glycine, proline en hydroxyproline [6]. Voor cosmetische doeleinden worden uitsluitend type I, II en III collageen gebruikt.
Wat doet collageen?
Collageen geeft onze huid kracht en elasticiteit, de vezelige structuur van collageen vormt als het ware het raamwerk voor onze huid. Wanneer we ouder worden neemt de hoeveelheid collageen langzaam af waardoor rimpels ontstaan en de huid slapper wordt [4,7,8]. Dit proces begint eigenlijk al in onze twintiger jaren, maar uit zich vaak zichtbaarder in onze dertiger jaren waarna het progressief toeneemt naarmate we ouder worden [1]. We onderscheiden intrinsieke huidveroudering, wat veroorzaakt wordt door het passeren van de tijd, en extrinsieke huidveroudering wat hoofdzakelijk veroorzaakt wordt door blootstelling aan uv-straling (zon) [4,7–9]
Hoe werkt collageen poeder?
De gedachtegang dat het innemen van collageen leidt tot meer collageen in de huid klopt in essentie, alhoewel dit in de werkelijkheid complexer is.
Eiwitten worden in onze maag en darmstelsel afgebroken tot aminozuren, de bouwstenen van eiwitten, om vervolgens via de bloedbaan onze weefsels te bereiken. Collageen is eiwit en om daadwerkelijk als collageen de dermis (lederhuid) te bereiken, zal collageen “geknipt” moeten worden in kleinere stukjes die vervolgens niet volledig gemetaboliseerd (afgebroken) worden naar losse aminozuren. Losse aminozuren hebben namelijk niet het gewenste effect, omdat het lichaam dit niet herkent als “collageen”. Dit knippen in kleine stukjes noemen we hydrolyseren en het resultaat is dat er bioactieve collageen peptiden ontstaan. Collageen peptiden zijn dus korte strengen van aminozuren.
Say what?
Vergelijk het met een muur die is opgebouwd uit stenen en metsel. Een losse steen is geen muur. We herkennen pas een muur wanneer meerdere stenen met metsel bij elkaar zijn gevoegd. Een grote muur van 200 stenen kan je afbreken tot een muur van 50 stenen. Wanneer je de muur echter afbreekt tot 200 losse stenen, dan spreken we niet meer van een muur.
Collageen peptiden kunnen de aanmaak van collageen in weefsels stimuleren doordat ze intact de darmbarrière kunnen passeren en zo de bloedbaan bereiken [1,2]. In reageerbuisstudies is te zien dat collageen peptiden fibroblasten (cellen) kunnen activeren die vervolgens collageen, elastine en hyaluronzuur produceren [1–3]. Dit is ook bevestigd in dierstudies [10]. De collageen peptiden doen dit door te binden met de receptoren op de fibroblasten[2]. Daarnaast bieden de aminozuren uit de collageen peptiden hulp bij het aanmaken van nieuwe collageenvezels [2]. Een diepere kijk in het werkingsmechanisme vertelt ons dat de activiteit van enzymen die collageen afbreken worden geremd door de inname van collageen peptiden [11]. Collageen peptiden kunnen tot wel 14 dagen in de dermis blijven, waar ze beschadigde elastine- en collageenvezels repareren
Wat laten wetenschappelijke studies zien?
Theorie is leuk en aardig, maar we willen graag harde bewijzen zien. We bespreken daarom een aantal onderzoeken die gekeken hebben naar het effect van de inname van collageen peptiden op de aanmaak collageen in de huid. Je hoéft ze niet te lezen, maar het is uiteindelijk wel waar het om gaat. Klik vooral even op een van de studies als je de tijd hebt, maar voel je vrij om het even te skippen en naar de conclusie te springen.
Vooraf is het echter van belang dat we een aantal eisen stellen aan deze onderzoeken. Idealiter willen we namelijk gerandomiseerde, placebogecontroleerde en (drie)dubbele blinde studies zien. Wat in normale mensentaal betekent dat de behandelingen random zijn toegekend aan personen die zelf niet op de hoogte zijn of ze een daadwerkelijke behandeling of een placebo hebben gekregen.
Ook de betrokken behandelaars en de personen die de resultaten analyseren weten niet wie welke behandeling heeft gehad. Daarnaast is het belangrijk dat er geen andere behandelingen of huidverbeterende middelen worden gebruikt in de periode van het experiment, dat kan de resultaten verstoren.
Conclusie wetenschappelijk onderzoek
Meerdere onderzoeken laten positieve effecten zien van collageen suppletie op de huidelasticiteit, de hydratatie van de huid en op de huiddichtheid. Hoewel de effecten in sommige studies niet groot zijn, worden er geen bijwerkingen gerapporteerd [5]. Daarnaast zijn de deelnemers zelf positief over de effecten.
Uiteraard is het het allerbelangrijkst om naast collageen je huid goed te verzorgen, met name door het te beschermen tegen uv-straling. Beschouw collageen dus niet als vervanging, maar als toevoeging op je huidverzorging.
Hoeveel collageen per dag?
Wat is de beste dagelijkse dosering als het gaat om collageen poeder? De gebruikte dosering collageen in studies varieert van 1 tot 10 gram, met de meeste effectiviteit tussen 5 en 10 gram [5]. Wij adviseren daarom een een dagelijkse dosering van 10 gram.
Wat is het beste collageen poeder?
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen gelatine collageen en gehydrolyseerd collageen. Gelatine is deels gehydrolyseerd (opgeknipt) en vormt een gelei achtige substantie. Het wordt daarom veel gebruikt in de voedingsindustrie waar deze eigenschap belangrijk is. Gehydrolyseerd collageen heeft deze gelei achtige structuur niet, lost juist goed op in water en is daarom makkelijker in te nemen en geschikter voor menselijke consumptie [5]. Je hebt dan nog wel een keuze te maken als het gaat om de bron waar het collageen uit gewonnen is.
Verschillende collageen bronnen
Collageen wordt gewonnen uit dierlijke, plantaardige en mariene bronnen. Daarnaast kan collageen gemaakt worden uit synthetische bronnen [3]. Rundercollageen wordt het meest toegepast voor cosmetische doeleinden, daarna volgt varkenscollageen. De mariene bronnen lijken makkelijker te absorberen door een lager moleculair gewicht dan de dierlijke bronnen maar worden nog niet overal toegepast [1,3]. De verwachting is dat de mariene bronnen de komende jaren een inhaalslag maken [3].
Eiwitkwaliteit van collageen poeder
Collageen is als eiwit van inferieure kwaliteit omdat het geen essentiële aminozuren bevat [6]. Dat is helemaal niet erg, want je neemt collageen niet voor de opbouw van spiermassa. Daarvoor hebben we andere effectievere producten zoals whey en pea protein die hier wel de juiste aminozuurprofielen voor hebben.
Je neemt collageen vanwege de unieke eigenschappen die het bevat en de mogelijke positieve effecten op je huid. Eigenschappen die alleen bestaan vanwege de specifieke aminozuur samenstelling van collageen.
Door de lagere eiwitkwaliteit is het echter verstandig om collageen niet mee te rekenen in je huidige totale eiwitinname. Dus als jij per dag bijvoorbeeld 150 gram eiwitten nuttigt, dan valt de hoeveelheid eiwit uit collageen daarbuiten.
Collageen poeder en vitamine C
Een gezonde huid bevat hoge concentraties vitamine C en deze vitamine is als co-factor actief bij het aanmaken van collageen. Zonder vitamine C maken de fibroblasten geen collageen aan. Er zijn aanwijzingen dat de huid een grote afhankelijkheid heeft van een voldoende hoeveelheid vitamine C.
Daarnaast kan vitamine C oxidanten uit vervuiling en uv-straling neutraliseren en verwijderen waardoor het enigszins beschermt tegen zonschade. Een oudere huid bevat minder vitamine C dan een jongere huid, echter is de exacte rol van vitamine C bij huidveroudering niet geheel duidelijk.
Eet groenten en fruit om voldoende vitamine C binnen te krijgen. [14] Wij hebben voor de zekerheid vitamine C toegevoegd aan ons collageen product, zodat alle losse eindjes gedekt zijn .
Conclusie
De inname van collageen peptiden kan fibroblasten activeren en daarmee de aanmaak van collageen, elastine en hyaluronzuur stimuleren. Daarnaast remt de inname van collageen de activatie van enzymen die de collageenmatrix in de huid afbreken.
Hoewel niet alle studies onafhankelijk en goed zijn uitgevoerd, wijzen de resultaten wel steevast dezelfde kant op. Collageen lijkt een positieve invloed te hebben op de elasticiteit, rimpelvorming en de vochthuishouding van onze huid.
Voor ons is dit meer dan genoeg reden om gehydrolyseerd collageen poeder, met toegevoegd vitamine C, aan te bieden in onze shop.
Hoe moet ik collageen poeder gebruiken?
Wij vinden dat een goede huidverzorging van binnenuit begint en dat collageen suppletie daar een belangrijke bijdrage aan levert. Wanneer je besluit om collageen te gebruiken is 10 gram meer dan voldoende om de gewenste effecten te realiseren. Idealiter neem je collageen samen met vitamine C. Meng bijvoorbeeld collageen met een vitamine C rijke vruchtensap, eet een kiwi erbij of kies voor een vitamine C supplement. Wij besparen jou overigens die moeite door in ons collageen supplement al vitamine C toe te voegen.
Je kan overwegen om collageen voor je training in te nemen. Dit kan mogelijk een positieve bijdragen leveren aan de aanmaak van collageen in je pezen en ligamenten [15]. Dus toevoegen aan je pre-workout zou geen gek idee zijn.
En nu?
Laten we even eerlijk zijn. Een babyhuidje gaan we niet meer krijgen als we ouder worden. Desalniettemin is het niet nodig om lijdzaam toe te kijken hoe je hoofd in een oude leren tas verandert. Dus wees zuinig op je huid, je moet er immers je hele leven mee doen.
Ben je benieuwd naar andere middelen en mogelijkheden waarmee je huidveroudering kan tegengaan? Lees dan deze blog.
